Maritieme autoriteit

Zeeschepen moeten aan allerlei verplichtingen voldoen om te mogen varen. Deze verplichtingen komen voort uit internationale verdragen, Europese richtlijnen en verordeningen en nationale wet- en regelgeving. Die gaan over veiligheid, arbeidsrecht en klimaat en milieu. De verantwoordelijkheid voor het opvolgen van deze wettelijke verplichtingen licht bij de vlaggenstaat.

In Nederland controleert de (ILT) of de Nederlands gevlagde schepen aan de verplichtingen voldoen en geeft deze organisatie de certificaten en vergunningen af. Het beleid en de wetgeving voor zeeschepen komt in Nederland bij het (IenW) vandaan, die ook de onderhandelingen doet met onder andere de (IMO) en de (ILO). Belangrijk dat al deze organisaties goed met elkaar afstemmen, zodat de toepassing van beleid en wetgeving overeenkomt met het doel hiervan.

Hoewel het logisch lijkt dat beleid en uitvoering goed op elkaar afgestemd moeten zijn, blijkt dit in de praktijk vaak veel ingewikkelder. De KVNR wil dit opgelost hebben. Alle overheidsorganisaties die een rol hebben om zeeschepen te laten varen en goederen of passagiers te vervoeren, moeten goed samenwerken. Daarom pleit de KVNR voor oprichting van een maritieme autoriteit.

Deze maritieme autoriteit moet ervoor zorgen dat de Nederlandse vlag aantrekkelijk, concurrerend en kwalitatief hoogwaardig is en maritiem ondernemerschap stimuleert. Uiteraard mogen hierbij veiligheid, klimaat en milieu en de sociale positie van zeevarenden niet uit het oog worden verloren.

Dat een beter functionerend Nederlands scheepsregister ook economisch voordelen brengt, is door Economisch Bureau Amsterdam uitgerekend. Zowel het aantal schepen dat onder Nederlandse vlag vaart, als de werkgelegenheid en de economische toegevoegde waarde van het scheepsregister neemt volgens deze economische impactanalyse toe. Dit blijkt uit het rapport van het Economisch Bureau Amsterdam.

Op 30 januari 2024 heeft de Tweede Kamer een motie van CDA-Kamerlid Eline Vedder aangenomen, die de regering oproept een maritieme autoriteit op te richten. Ook ChristenUnie, SGP, BBB en VVD ondertekenden de motie. Tijdens de stemming op 30 januari 2024 bleken ook PVV, NSC, D66, SP, Volt, FvD en JA21 de motie te steunen. Daarmee stemde een ruime meerderheid van de Tweede Kamer (119 stemmen) voor de motie met een duidelijke opdracht voor de regering. De KVNR is verheugd over deze ontwikkeling en dat de Nederlandse overheid eindelijk werk maakt van een dienstverlenend scheepsregister door middel van de oprichting van een Nederlandse Maritieme Autoriteit (NLMA). Natuurlijk begrijpen de Nederlandse reders dat handhaving en toezicht niet onderdeel zouden moeten zijn van de dienstverlening. Dat zijn zaken die juist gescheiden moeten blijven. In onderstaand stroomdiagram van de KVNR wordt duidelijk welke onderdelen allemaal onder de Nederlandse Maritieme Autoriteit zouden moeten vallen.

Tijdens het CD Maritiem in de Tweede Kamer op 3 oktober 2024 hebben SGP en NSC de minister bevraagd over de stand van zaken. Hierop heeft minister Madlener op 16 oktober 2024 in een Kamerbrief gereageerd.

In deze brief geeft minister Madlener een opsomming van punten waar de overheid op dit moment mee bezig is, die de aantrekkelijkheid van de Nederlandse vlag en het maritieme ondernemersklimaat moeten verbeteren. Daarnaast geeft hij aan dat het dalende marktaandeel van de Nederlandse vlag ten opzichte van de wereldvloot weliswaar daalt, maar dat het volgens hem praktisch onmogelijk is om dit Nederlandse marktaandeel op peil te houden.

Dit vindt de KVNR teleurstellend en het getuigt van weinig ambitie om dit te keren. De KVNR zal daarom zelf aanvullende beleidsmaatregelen voorstellen om deze daling te keren en de vloot onder Nederlandse vlag weer te laten groeien. Althans in ieder geval het marktaandeel weer op peil te brengen.