Uitstempelen in Schengenhavens

Met het plaatsen van een uitreisstempel in het reisdocument verblijft het aanmonsterende Af- en aanmonsteren betekent dat een zeevarende officieel van of aan boord gaat van een schip, meestal vastgelegd in documenten. Aanmonsteren = na de reis vanaf huis (of een ander schip) zich aan boord melden als lid van de bemanning. Afmonsteren = zich afmelden als lid van de bemanning om naar huis (of een ander schip) te begeven. bemanningslid formeel niet langer in het Schengengebied, en stopt het tellen van de maximaal 90 dagen die een persoon met een nationaliteit van buiten de EU/EER in het Schengengebied mag verblijven. Het plaatsen van de uitreisstempel wordt ook wel uitstempelen genoemd. Het uitgestempelde bemanningslid kan dan aan boord van het schip nog steeds in het Schengengebied verblijven.

Het uitstempelen bij aanmonstering gaat uit van de veronderstelling dat het betreffende bemanningslid daarna met het schip naar zee gaat, en daarmee het Schengenbied verlaat. Het komt echter ook voor dat bemanningsleden zich nog lang in het Schengengebied bevinden, aan boord van het schip, en in enkele gevallen zelfs weer afmonsteren nog voor het schip naar zee vertrekt.

Bij de overheid leidde dit tot de vraag of er niet een koppeling gemaakt zou moeten worden tussen het plaatsen van de uitreisstempel en het daadwerkelijke vertrek van het schip. Na een lange juridische procedure, die helemaal tot aan de Raad van State De Raad van State is een belangrijk adviesorgaan en hoogste bestuursrechter van de Nederlandse overheid. Het adviseert over wetsvoorstellen en controleert of die voldoen aan de wet- en regelgeving. Daarnaast beoordeelt de Raad juridische geschillen tussen burgers en overheid, en tussen overheden onderling. en het Europese Hof van Justitie ging, is uiteindelijk vastgesteld dat de uitreisstempel pas geplaatst mag worden als het schip daadwerkelijk op het punt staat te vertrekken.

Mede dankzij een lobby van de NML Nederland Maritiem Land (NML) is een samenwerkingsverband in de maritieme sector. Het brengt bedrijven, overheden en kennisinstellingen samen om de maritieme industrie te versterken. (waaronder KVNR) - waarbij werd aangedrongen op het belang van een Europees gelijk speelveld - werd in Europees verband afgestemd dat de uitreisstempel binnen tien dagen voor vertrek van het schip geplaatst mag worden. Hiermee worden 97% van de aanlopen (en aanmonsteringen) afgedekt. Voor de overige 3%, aanmonstering aan boord van schepen die langer gemeerd liggen, heeft de Nederlandse overheid, in afstemming met onder meer de KVNR, aanvullend beleid ontwikkeld zoals hieronder wordt beschreven.

De overheid is momenteel bezig de uitvoering hierop aan te passen. Het is de verwachting dat het aangepaste beleid in het laatste kwartaal van dit jaar van kracht zal worden.